İnsan yaşamında su, önemli bir yer tutmaktadır. Proseste kullanılan su, belirli özellikler taşımaktadır. Bu kullanım aşamalarında su, çevre açısından birtakım zararlı maddeleri bünyesinde bulundurabilir. Bu nedenle kullanılmış proses suyunun çevreye verilmeden önce arıtılması gerekir.
Kimya Endüstrisindeki Uygulamalar: Özel Su - Atık Su
- kullanılarak yapılan sulamalarda bu bakterilerin oluşumu engellenir.
Proseslerin Özel Su haline Getirilmesi
Su kirliliği; içme, kullanma, endüstri ve tarımsal sulama gibi ihtiyaçlarımızı karşıladığımız suyun çeşitli nitelik değişimlerine uğramasıdır. Kirlenen suyun tekrar doğaya verilmesi (toprağa, nehirlere, göllere, derelere, denizlere) çevre kirliliğinin oluşması ve insan sağlığı açısından büyük riskler oluşturmaktadır. Bunlar arasında kolera, tifo, dizanteri, hepatit, ishal, çocuk felci, sıtma vb. sayılabilir.
Kimya Endüstrisi atıklarıdan kaynaklanan kirlilik, su kaynaklarındaki kirliliğin önemli bir kesimini oluşturmaktadır. Endüstri alanlarında uygun teknikte ve arıtma tesisine sahip yerleşim sayısı oldukça düşüktür. Arıtma tesisi olmaksızın inşa edilen kanalizasyon sistemi, su kirliliğinin artmasında önemli bir faktördür. Özellikle ülkemizde kanalizasyon sistemlerinin büyük çoğunluğunun açık deniz, dere, göl vb. su kaynaklarına boşaltıldığı göz önünde bulundurulduğunda, sıvı atık probleminin ne kadar ciddi boyutlarda olduğu görülebilir.
Kirli sular çeşitli zararlı maddeleri, deterjanları, mikroorganizma ve parazit yumurtalarını içermektedir. Söz konusu suların taşıdıkları zararlı maddeler ve hastalık etmenleri, boşaldıkları su kanallarına, toprağa ve bitkiye, daha sonra hayvan ve insanlara bulaşmak suretiyle sağlık yönünden önemli problemlere yol açmaktadır. Ülkemizde özellikle son yıllarda hızlı sanayileşme ile birlikte artan; kimyasal atıkların, kanalizasyon sularının arıtılmadan su kaynaklarına verilmesi bu kaynakların önlem alınamayacak ölçüde kirlenmesine yol açmakta; su yaşamını bozmakta ve diğer yaşamsal faaliyetleri önlemektedir.
Atık Suların Arıtılması
Bu atıklar, yerleşim yerlerinden kaynaklanan atık sulara göre daha çok değişiklik gösterir. Kaynak özelliklerine bağlı olarak çok değişkendir.
Bunlar esas olarak:
Üretim işlemleri atıkları
İş yeri ve çalışanların temizliği ve sıhhi kullanımla ilgili atıklar
Proses ve işlemlerden kaynaklanan atık sular
Soğutma suları
Alet, teçhizat, yıkama suları
Buhar kazanlarının sularıdır.
Endüstriyel sıvı atıklarda kirlilik parametreleri şunlardır: Organik madde miktarı, çözülmüş tuzlar, zehirli maddeler, renk, bulanıklık, askıda kalan katı maddeler, sıcaklık, pH, nutrient maddeler, yağ, gres, radyoaktif maddeler, bakteriyolojik kirleticiler, fenol ve fenol türevleri, tat ve koku yaratan bileşikler, tarım ilaçları, asit ve bazlar, petrol ve petrol türevleri, kalıcı atıklardır.
Endüstriyel arıtma tesislerinde fiziksel, kimyasal, biyolojik ve ileri arıtma uygulamaları yapılabilir. Her biri ayrı ayrı veya hepsi bir arada da uygulanabilir.
Arıtım sisteminden geçmiş atık suyun kullanım alanları şunlardır:
Bahçe sulaması ve ziraat
Tuvaletlerin temizliği
Söndürme işlemleri
Soğutma işlemleri
Suni göllerin yaratılması
Kazan besleme vb. işleme suyu olarak kullanma
İyi bir arıtma ile içme suyu
Endüstri tesislerinin üretim esnasında kullandıkları suyun bir kısmı veya tamamı, işlerini tamamladıktan sonra atık su olarak bertaraf edilmek durumundadır. Atık su, doğadaki ortama (göl, deniz, nehir vb.) zarar vermeden deşarj edilmiş olmalıdır. Tesislerin üretiminden kaynaklanan endüstriyel atık suları arıtıldıktan sonra belli başlı ölçütleri sağlamak zorundadır. Endüstriyel arıtma tesislerinde fiziksel, kimyasal, biyolojik ve ileri arıtma uygulamaları yapılabilir. Her biri ayrı ayrı veya hepsi bir arada da uygulanabilir.
Uygulama Faaliyeti
DİYONİZE YÖNTEMİ
- Ham suyun analizi
- Ham suyun cihaza verilmesi
- HCI asidinin hazırlanması
- İstenilmeyen iyonların ayrıştırılması
- Temizlenmeyen suyu sisteme geri pompalanması
- Ham suyun sisteme verilmesi
- Kum filtresinde süzerek kaba kısımların ayrıştırılması
- Çıkan suyu katyon kolonuna gönderilmesi
- Katyonik minerallerin ayrıştırılması
- Suyun anyon kolonuna gönderilmesi
- Suyun içindeki anyonların reçineler sayesinde ayrıştırılması
- Degazöre göndererek CO2 ve diğer gazların ayrıştırılması
- Sistemden çıkan suyun şebekeye gönderilmesi